Erna Eskes over de rouw om haar zoon: zo vond ik mijn weg weer

Een paar jaar geleden besloot Erna Eskes (59) een opleiding te volgen tot wandelcoach. Maar een vreselijke gebeurtenis zette alles on-hold. Erna’s zoon Gerben verongelukte op 28-jarige leeftijd tijdens zijn backpackreis door El Salvador. Haar leven stond stil en ze viel in een diep, zwart gat.

Vorig jaar rondde Erna alsnog met succes De Wandelcoach Opleiding af. Nu helpt ze mensen bij wie het leven tot stilstand is gekomen door een ingrijpende gebeurtenis. Hoe is ze met het immense verdriet, de rouw en pijn omgegaan? En hoe heeft ze haar weg weer gevonden?

De Wandelstap

Erna Eskes werkte lang geleden als verpleegkundige in de GGZ. Ze werkt nog steeds in de zorg; nu als kwaliteitsmedewerkster in de ouderenzorg. ‘Toen mijn man zes jaar geleden thuiskwam van de atletiekvereniging, vertelde hij dat ze een wandeltrainer zochten.’ Erna was meteen enthousiast, volgde een opleiding van de Wandelbond en werd zelfstandig wandeltrainer. Eerst als vrijwilliger bij de atletiekvereniging maar al snel trainde ze ook groepen vanuit haar eigen praktijk De Wandelstap. De trainingen slaan aan: ‘Ik heb twee eigen groepen en binnenkort komt er zelfs een derde aan, in samenwerking met de gemeente.’

Liefde voor wandelen

De wens om naast wandeltrainer ook wandelcoach te worden, kwam bij Erna niet uit de lucht vallen. Ook – en juist – in moeilijke periodes in haar leven wandelt Erna veel. ‘Ik word er rustig van. Onderweg gebeurt er altijd iets waardoor je op andere gedachten komt, bijvoorbeeld doordat het ineens gaat regenen of dat je erachter komt dat je verdwaald bent. Ik vind het echt heerlijk om te wandelen en ik merk dat het mijn gemoedstoestand goed doet. Dat wil ik uitdragen.’

Natuurlijke coach

In haar reguliere werk begeleidde en ondersteunde Erna veel mensen. Ze werkte bij de telefonische hulpdienst en Slachtofferhulp. Toen ze als leidinggevende een team coachte en als resultaat een stevig team wist neer te zetten, kreeg Erna het vertrouwen in zichzelf als coach. ‘Ik wist toen: Ik kan het.’

Als snel kwam ze uit op de Wandelcoach Opleiding. ‘Ik ben geen psycholoog en heb geen papiertje in die richting. Wel heb ik een goede achtergrond, ervaring en kennis die ik goed kan inzetten als coach. Ik zocht een opleiding die praktijkgericht is en een stevige basis in theorie en wetenschap heeft, dat past het beste bij mij. En daar sluit de Wandelcoach Opleiding goed bij aan.’

Angst, wanhoop, verdriet

Maar nog voordat de opleiding startte, zette het fatale ongeluk van haar zoon Gerben alles op zijn kop. Het leven stond stil. Angst, wanhoop, verdriet, alle emoties komen voorbij. Het is onvoorstelbaar pijnlijk en niet te bevatten.

Erna bleef wandelen in de natuur. ‘Het heeft mij en ook mijn gezin geholpen om in beweging te komen en we hebben onze weg weer gevonden.’ Erna beschrijft dit prachtig in De Beklimming (lees het op haar website). ‘Ondanks het gemis kunnen we nu weer genieten. Mijn overtuiging dat wandelen in de natuur heel effectief is, werd ook nu weer bevestigd. Ik werd hierdoor nog meer gemotiveerd om ook anderen dit te laten ervaren.’

Eigen proces in de Wandelcoach Opleiding

Zo’n twee jaar na het overlijden van Gerben begon Erna alsnog met De Wandelcoach Opleiding. Ze vond het spannend en was ook zoeken, nog zo middenin de rouw en het verdriet. ‘Ik wilde niet in mijn cocon blijven zitten. Het is goed om je zinnen te verzetten. Om niet op de bank te blijven zitten, maar in beweging te komen. Dat wil ik iedereen meegeven: kom in beweging. Ik vond het spannend maar ik besloot het te laten gebeuren. Hilde weet een fijne setting te creëren, waarin ik me veilig voelde en mijn verhaal durfde te delen.’ De opleiding heeft Erna geholpen in haar proces. ‘Ik kreeg de ruimte voor mijn eigen proces, en ik kwam mezelf tegen. Je oefent met elkaar, dus je ervaart de effecten van een oefening ook zelf. En dat effect is soms heel bijzonder. Dat is lastig uit te leggen, daarvoor moet je het eigenlijk zelf ervaren.’

Steen met een gat erin

Zo vond Erna een steen met een gat erin. Die steen kun je van verschillende kanten bekijken; het gat heel prominent van voren, waarin het alles overheerst. En vanaf de zijkant; het gat is er nog steeds, maar neemt een andere plek in. Er is daar ook ruimte voor iets anders. ‘De symboliek van die steen werkt voor mij zo goed. Het is een metafoor waar ik altijd naar terug kan. Dat vind ik zo mooi: de natuur maakt het ongrijpbare tastbaar.’

Ook bij haar coachees merkt Erna dit effect. Ze coachte een vrouw die haar kind verloor. De brug die ze onderweg tegenkwamen, maakte voor de coachee het ongrijpbare gevoel zichtbaar dat ze niet meer bij haar kind kon komen. Erna liep samen met haar de brug over. ‘Zo is ze toch een beetje bij me’, zei de vrouw.

Plaatje in je hoofd

Erna vertelt over een coachee met een burn-out. ‘We stonden bij een mooie eik. De boom die symboliseerde waar hij naartoe wil, was een nog grotere eik. Toen hij naar de boom toeliep, zag hij vele takken liggen, gek genoeg ook dennentakken. Hij zei: “Zo, deze boom heeft een hoop takken laten vallen. Zelfs takken van een andere boom, lijkt het.” Hij kwam tot het inzicht dat hij niet alleen te veel dingen van zichzelf meezeult, maar ook nog van een ander. Dit beeld werkt heel goed voor hem. Soms vraag ik een coachee ook letterlijk om een foto te maken van een metafoor in de natuur. Een plaatje of een beeld in je hoofd hou je zoveel langer vast, en je kunt er altijd naar terug.’

Onverwachte doelgroep

Bij aanvang van de Wandelcoach Opleiding had Erna nog geen concreet idee van haar doelgroep. Gaandeweg diende die zich heel duidelijk aan: mensen met een ingrijpende verlieservaring. ‘Ik merkte dat mensen mij advies begonnen te vragen over omgaan met hun verlies. Blijkbaar inspireerde mijn verhaal mensen, en daar wilde ik iets mee. Rouwen is ontzettend lastig, omdat je geen kader hebt. Je hebt het nooit eerder gedaan, het overkomt je. In beweging komen heeft mij erg geholpen. Daarin wil ik anderen ook stimuleren.’ Over de dood praten is moeilijk, weet Erna uit eigen ervaring. ‘Maar het gaat makkelijker in de natuur. Ik heb geleerd dat je verlies en je verhaal delen oké is. En daar help ik mensen heel graag bij. Het is echt mogelijk om weer te gaan genieten van het leven.’

De Wandelstap

Heb je te maken met een ingrijpende verlies? Wil je de draad weer oppakken, maar lukt het maar niet? Samen met Erna ga je jezelf opnieuw begrijpen en stapje voor stapje ontspan je, krijg je hernieuwde energie zie je weer een nieuwe toekomst. Erna begrijpt je als geen ander. Je krijgt weer hoop dat het ook jou weer gaat lukken. Wacht niet en kijk op www.dewandelstap.nl.  Lees ook het De Beklimming, het gedicht dat Erna schreef een jaar na het verlies van Gerben.